🤰 دیابت بارداری چیست؟
راهنمای کامل شناخت و کنترل دیابت بارداری (Gestational Diabetes)
🔍 تعریف ساده دیابت بارداری:
دیابت بارداری نوعی افزایش قند خون است که برای اولینبار در دوران بارداری تشخیص داده میشود.
این نوع دیابت معمولاً بین هفتههای ۲۴ تا ۲۸ بارداری بروز میکند و حتی اگر قبل از بارداری هیچ مشکلی در سطح قند خون وجود نداشته باشد، ممکن است رخ دهد.
📌 چرا دیابت بارداری مهم است؟
دیابت بارداری، اگر کنترل نشود، میتواند برای مادر و جنین مشکلاتی ایجاد کند، مانند:
- افزایش وزن غیرطبیعی جنین (بیش از ۴ کیلوگرم)
- زایمان سخت یا سزارین ضروری
- افت قند خون نوزاد پس از تولد
- افزایش احتمال دیابت نوع 2 در آینده برای مادر و کودک
🧬 علت دیابت بارداری چیست؟
در دوران بارداری، بدن هورمونهایی ترشح میکند که ممکن است باعث کاهش تأثیر انسولین شوند (مقاومت به انسولین). اگر لوزالمعده نتواند انسولین بیشتری تولید کند، قند خون بالا میرود و باعث دیابت بارداری میشود.
✅ چه کسانی در معرض خطرند؟
افرادی که:
- سابقه خانوادگی دیابت دارند
- اضافه وزن دارند یا چاق هستند
- در بارداری قبلی دچار دیابت بارداری شدهاند
- نوزاد قبلی بیش از ۴ کیلوگرم وزن داشته
- سندرم تخمدان پلیکیستیک دارند
🧪 چطور تشخیص داده میشود؟
🔬 پزشک معمولا در هفتههای ۲۴ تا ۲۸ بارداری آزمایش خون به نام «تست تحمل گلوکز خوراکی» (OGTT) تجویز میکند. اگر نتیجه نشاندهنده قند خون بالاتر از حد نرمال باشد، تشخیص دیابت بارداری داده میشود.
🩺 روشهای ساده برای کنترل دیابت بارداری
با تغییر سبک زندگی و نظارت دقیق، اغلب موارد دیابت بارداری بدون دارو قابل کنترل هستند. در ادامه، راهکارهای مهم و علمی را با زبان ساده مرور میکنیم:
-
🍽️ اصلاح رژیم غذایی
🔸 مصرف منظم وعدههای غذایی کوچک (۴ تا ۶ وعده در روز)
🔸 پرهیز از مصرف قندهای ساده (شیرینی، نوشابه، آبمیوه صنعتی)
🔸 استفاده از کربوهیدراتهای پیچیده مانند:
- برنج قهوهای، جو دوسر
- نان سبوسدار
- سبزیجات برگدار
🔗 پیشنهاد شیلزو:
مشاهده محصولات سالم و بدون قند مناسب بارداری
-
🚶♀️ فعالیت بدنی سبک
فعالیت منظم مثل ۳۰ دقیقه پیادهروی روزانه یا یوگا مخصوص بارداری به کنترل قند خون کمک زیادی میکند.
مشورت با پزشک قبل از شروع هر ورزشی الزامی است.
-
🩸 پایش روزانه قند خون
پزشک ممکن است از شما بخواهد:
- روزانه قند خون ناشتا و قند خون دو ساعت بعد از غذا را اندازهگیری کنید.
مقادیر نرمال طبق انجمن دیابت آمریکا (ADA) :
زمان اندازهگیری | مقدار هدف (mg/dL) |
ناشتا | کمتر از 95 |
1 ساعت بعد غذا | کمتر از 140 |
2 ساعت بعد غذا | کمتر از 120 |
-
💊 درمان دارویی (در صورت نیاز)
در صورت کنترل نشدن قند با تغذیه و ورزش، پزشک ممکن است انسولین یا داروهایی ایمن در دوران بارداری تجویز کند.
👶 آیا دیابت بارداری بعد از زایمان از بین میرود؟
بله، در بیشتر موارد قند خون بعد از زایمان به حالت طبیعی برمیگردد.
اما حدود ۵۰٪ زنان در ۱۰ سال آینده ممکن است دچار دیابت نوع 2 شوند. بنابراین پیگیریهای بعد از زایمان بسیار مهم است.

دیابت بارداری
📚 منابع علمی معتبر:
- American Diabetes Association (ADA) :
https://www.diabetes.org/diabetes/gestational-diabetes - National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (NIDDK) :
https://www.niddk.nih.gov/health-information/diabetes/types/gestational - Mayo Clinic :
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/gestational-diabetes - Cleveland Clinic :
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/9684-gestational-diabetes
💬 جمعبندی شیلزو
دیابت بارداری نگرانکننده است، اما با تغذیه درست، تحرک ملایم و نظارت منظم میتوان از بیشتر عوارض آن جلوگیری کرد.
آگاهی، پیگیری و آرامش، سه کلید طلایی کنترل دیابت بارداری هستند.
⚠ سلب مسئولیت شیلزو:
این مقاله صرفاً جهت اطلاعرسانی عمومی نوشته شده و جایگزین مشاوره پزشکی نیست. لطفاً برای تشخیص و درمان با پزشک یا متخصص زنان و تغذیه مشورت کنید.